Të dhëna përfshirë datën 30.06.2022
Borxhi shtetëror
46,7%
Nga BPV
6.096,7
milion euro
Borxhi i ndërmarrjeve publike dhe shoqëri tregtare në pronësi dominuese shtetërore ose komunale
8,7%
Nga BPV
1.130,0
milion euro
Nga BPV
milion euro
Të dhëna përfshirë datën 30.06.2022
Nga BPV
milion euro
Nga BPV
milion euro
Nga BPV
milion euro
Nga BPV
milion euro
Nga BPV
milion euro
Nga BPV
milion euro
Limiti i planifikuar për neto ngarkim me borxh në tregun vendor me letra me vlerë shtetërore në vitin 2021
"Realizimi i neto ngarkim me borxh në tregun vendor me letra me vlerë shtetërore në vitin 2021 % e limitit të planifikuar "
% e limitit të planifikuar
Të dhëna përfshirë datën 31.12.2021
Borxhi shtetëror është shumë e detyrimeve financiare me ngarkim me borxh të qeverisë qendrore dhe të komunave në formë të huazimeve dhe letrave me vlerë.
Borxhi publik është portofoli më i madh i borxheve në shtet dhe paraqet shumën e detyrimeve financiare të krijuara me ngarkim me borxh të pushtetit qendror, komunat dhe borxhi i ndërmarrjeve publike dhe shoqërive tregtare në pronë dominuese të shtetit dhe komunave.
Borxhi i komunave i paraqitur në këtë ueb faqe i përmban detyrimet financiare që rezultojnë nga ngarkimi me borxh i drejtpërdrejtë i komunave në formë të huave dhe / ose letra me vlerë.
Dallimi ndërmjet borxhit publik dhe shtetëror paraqet borxhin e ndërmarrjeve publike dhe shoqërive tregtare të themeluara në pronë dominuese të shtetit ose komunave.
Borxhi i ndërmarrjeve publike dhe shoqërive tregtare në pronë dominuese të shtetit ose komunave i paraqitur në këtë ueb faqe i përfshin ndërmarrjet publike dhe shoqëritë tregtare të themeluara nga shteti ose komunat të cilat janë në pronë të plotë ose në pronë dominuese të shtetit ose komunave.
Neto – ngarkim me borxh është dallimi ndërmjet ngarkimit me borxh dhe pagesave në periudhë të caktuar. Neto – ngarkimi me borxh e paraqet ndryshimin ( rritjen ose uljen ) e borxhit të shtetit në periudhë të caktuar. Për shembull, nëse në janar 2020 shteti ngarkohet me borxh 20.000.000 denarë, ndërsa njëkohësisht paguan borxh në shumë prej 15.000.000 denarë, neto – ngarkim me borxh të bërë në janar 2020 është 5.000.000 denarë. Kjo do të thotë se për shumë prej 5.000.000 denarë është rritur borxhi i shtetit në janar 2020.
Letrat me vlerë, shtetërore (LVSh) janë letra me vlerë të cilat në emër të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së veriut i lëshon Ministria e Financave. Letrat me vlerë shtetërore shiten me ankand. Në ankand, drejtpërdrejtë mund të marrin pjesë vetë pjesëmarrës të drejtpërdrejtë të autorizuar ( të gjitha bankat në Republikën e Maqedonisë së Veriut) ndërsa rezidentët të tjerë të interesuar dhe jo rezidentë ( persona fizik dhe juridik) mund të marrin pjesë në mënyrë indirekte, përkatësisht bankat.
Euro flet obligacion është vlerë e lëshuar nga Republika e Maqedonisë së Veriut në tregun ndërkombëtar të kapitalit.
Ri huazim (on – lending) është procedurë kur Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut ngarkohet me borxh te hua dhënës vendor ose i huaj pastaj ato mjete jua huazon komunave, ndërmarrjeve publike ose shoqërive tregtare në pronë dominuese shtetërore ose të komunave. Ky borxh evidentohet në borxhin e pushtetit qendror.
Garancia shtetërore është detyrim potencial për pagesën e ndërmarrë nga Republika e Maqedonisë së Veriut në emër të bartësit të borxhit publik për llogarinë e të cilit është lëshuar garancia. Bartës i borxhit publik në këtë rast mund të jenë komunat, ndërmarrjet publike dhe shoqëritë tregtare në pronësi dominuese shtetërore dhe të komunave.
Borxhin publik e krijojnë bartësit e borxhit publik, ndërsa këta janë: Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut, institucionet publike të themeluara nga shteti, komunat, ndërmarrjet publike dhe shoqëritë tregtare në pronë dominuese të shtetit dhe të komunave.
Pagesë të borxhit paraqesin të gjitha pagesat në bazë të normës së interesit të arritur dhe kryegjësë të cilat rezultojnë nga borxhi krijuar paraprakisht. Kryegjëja paraqet pjesë të borxhit themelor i cili paguhet në periudhë të caktuar. Norma e interesit paraqet shpenzim që paguhet për borxhin.
Ri financimi është ngarkim me borxh me qëllim të sigurohen mjetet për pagesën e borxhit aktual.
Ri programimi është ndryshim i kushteve dhe / ose struktura e borxhit aktual, pa krijimin e ngarkimit të ri me borxh.
Përgjigje: Rritja ose zvogëlimi i gjendjes së borxhit varet nga ngarkimet të reja me borxh në periudhë të caktuar, por gjithashtu edhe nga të gjitha pagesat e realizuara të borxheve të vjetra për këtë periudhë. Shumë shpesh në publik ekziston interpretim jo i plotë për ngarkimin me borxh me letra me vlerë shtetërore. Përkatësisht, gjatë çdo ankandi të letrave me vlerë shtetërore, publiku duhet të ketë parasysh sa është shuma e letrave me vlerë të reja, të lëshuara ( ngarkim me borxh), por gjithashtu duhet të dihet sa është shuma e letrave me vlerë që duhet të paguhen në atë periudhë (shlyerjen e borxhit). Gjatë kësaj dallimi nga ngarkimi i ri me borxh dhe pagesat e realizuara në një periudhë konkrete, e tregon neto ndryshimin e gjendjes së borxhit.
Shembull: Nëse në një ankand shteti ngarkohet me borxh për 10.000.000 denarë, ndërsa njëkohësisht duhet të paguajë letra me vlerë të lëshuara periudhën e kaluar në shumë prej 10.000.000 denarë, nuk ka ndryshim të gjendjes së borxhit.
Përgjigje: Jo. Çdo ngarkim me borxh evidentohet në gjendjen e borxhit në momentin e tërheqjes së mjeteve të huas. Gjatë kësaj, nëse hua të caktuara tërhiqen (zbatojnë) në këste, në gjendjen e borxhit do të evidentohen vetën këstet e tërhequra.
Shembull: Nëse në vitin 2020 nënshkruhet hua prej 10.000.000 euro, që duhet të tërhiqet në dy këste vjetore ( nga 5.000.000 uro në vitin 2020 dhe 2021), gjendja e borxhit të kësaj huaje në vitin 2020 do të jetë 5.000.000 euro.
LVSh - Letra me vlerë shtetërore
BPV – Bruto prodhimi vendor
PQ – Pushteti qendror
SF – Strategjia fiskale
RMV - Republika e Maqedonisë së Veriut
NP - Ndërmarrje publike
ShT – Shoqëri tregtare
NPRrSh - Ndërmarrja publike për rrugë shtetërore
ESM - Termocentralet e Maqedonisë së Veriut
MEPSO – Operator i sistemit elektro transferues i Republikës së Maqedonisë së Veriut
BZhMV - Banka Zhvillimore e Maqedonisë së Veriut
NPK – Ndërmarrja Publike për Komunikacion - Shkup
NER – SH.A. për kryerjen e veprimtarisë energjetike – Resurse Energjetike Kombëtare Shkup
MNAV – Shoqëria Aksionare në pronësi shtetërore për kryerjen e veprimtarisë ofrimi i shërbimeve në navigacionin ajror
Pyetje dhe rekomandime lidhur me borxhin publik mund të dërgoni në postën elektronike javendolg@finance.gov.mk